به گزارش خبرگزاری حوزه، بی شک از جمله بهترین و عزیزترین ایام معنوی کل سال، همین سه روز ایام البیض است که در آن معتکفان ماه رجب در خانه خدا با حضرت حق خلوت می کنند و در کنار یکدیگر رسم بندگی خالصانه را به جای می آورند.

عبادتی جمعی که به تعبیر آیت الله العظمی مکارم شیرازی با تمام اخلاص و تقوای معتکفین برگزار می شود که البته خودش از جمله مهم ترین دستاوردها و برکات معنوی انقلاب اسلامی به شمار می رود، کما این که این مرجع تقلید در همین باره بیان می دارد:"هیچ کس پیش‌بینی نمی‌کرد که در طول سال های پس از انقلاب اسلامی، اعتکاف چنین وسعتی پیدا بکند. این گسترش نشان می‌دهد که یک معنویتی در اعتکاف است و آن معنویت سبب چنین گستردگی شده است. "

بهترین فرصت برای خودسازی معنوی

حجت الاسلام سید سجاد موسوی، استاد حوزه علمیه قم با بیان این که اعتکاف ماه رجب بهترین فرصت به منظور خودسازی معنوی و تقرب به سوی خدای متعال است، ابراز داشت: استقبال زایدالوصف نسل جدید برای حضور در مراسم اعتکاف طی سال های اخیر نشان می دهد که نوجوانان و جوانان ما چقدر شیفته و تشنه حضور در این قبیل برنامه های معنوی هستند و این ها همگی نویدبخش آینده‌ای روشن برای جامعه اسلامی ماست، هر چند که دشمن از طریق رسانه های خود و با تکیه بر فضای مجازی می خواهد روایت دیگری از وضعیت و نیازهای نسل جوان ارایه دهد.

وی افزود: در نهج‌البلاغه عباراتی داریم از مولای متقیان علی(ع) که حضرت تأکید می فرمایند هر کس رابطه خود و خدا را اصلاح کند، خدای متعال نیز رابطه او با خلق را اصلاح می‌کند و بر این اساس باید گفت که اعتکاف فرصتی است برای اصلاح بین خود و خدا که نتیجه آن اصلاح بین خود و خلق است، ضمن آن که از جمله برکات همین خودسازی و اصلاح بین خود و مردم، ایجاد و تقویت آرامش درونی و دوری از اضطراب و نگرانی برای فرد است.

تقویت روحیه همدلی و برادری مؤمنانه

وی خاطرنشان کرد: از سوی دیگر باید توجه داشت از آن جا که اعتکاف جنبه جمعی دارد و اساساً عبادتی است که به شکل فردی معنای خاصی هم ندارد لذا به این وسیله می توان به ایجاد و توسعه روحیه همدلی و برادری و تلاش برای حل مشکلات جامعه در سایه یک عزم جمعی و مؤمنانه اهتمام ورزید و این هم از دیگر برکات حضور در مراسم معنوی اعتکاف به شمار می رود.

استاد حوزه علمیه همچنین گفت: اعتکاف حقیقتاً یک سنت معنوی ارزشمند در دین مبین اسلام است که بر اساس کلام نورانی اهل بیت(ع)، فرصتی کم نظیر به منظور خودسازی و رشد فردی به شمار می رود که البته نباید از برکات و آثار اجتماعی و فرهنگی آن نیز غافل شد.

وی یادآور شد: به دیگر سخن، اعتکاف با ایجاد فضایی آرام و به دور از دغدغه‌های روزمره، انسان معتکف را به تمرکز بر درون و تفکر در مورد خود، همچنین اعمال و اهداف زندگی اش فرامی خواند، ضمن آن که همین طمأنینه و تمرکز، به رشد و ارتقای خودآگاهی فرد کمک کرده و باعث شناخت بهتر نقاط قوت و ضعف می شود.

تقویت جنبه های معنوی زندگی معتکفین

نرجس شکرزاده، پژوهشگر حوزه علمیه خواهران، اعتکاف را فرصتی گرانبها برای ارتباط عمیق‌تر با پروردگار عالم و تقویت جنبه‌های معنوی زندگی معتکفین برشمرد و گفت: این ارتباط می‌تواند حس آرامش، امید و معنا را در زندگی فرد ایجاد و تقویت نماید، ضمن آن که حضور در این مراسم ارزشمند در قالب سه روز، خودش بهترین تمرین صبر و استقامت است، چه آنکه دوری از لذات دنیوی و تحمل شرایط اعتکاف، صبر و استقامت فرد را تقویت نموده و همین شاخصه ها و ویژگی‌ها در مواجهه با چالش‌های زندگی بسیار مفید و کاربردی است.

وی با بیان این که از دیگر آثار ارزشمند حضور در مراسم اعتکاف، رها شدن از وابستگی‌های مادی است، خاطرنشان کرد: اعتکاف با کاهش وابستگی به مادیات و توجه به ارزش‌های معنوی، به انسان معتکف کمک می‌کند تا از دغدغه‌های بی‌مورد دنیا و وسوسه های شیطانی تا حدود زیادی رها شده و به این ترتیب دیدگاه متعادل‌تری نسبت به زندگی و حقیقت آن پیدا کند و بتواند بر این اساس در مسیر بندگی خدای متعال انسان موفق تر و سعادتمندتری باشد.

وی افزود: یکی دیگر از خاصیت های مهم و انکارناپذیر اعتکاف، تقویت حس امید و معناست و اساساً کسی که ارتباطش با خدا قوی شود، هیچ گاه ناامیدی به سراغ او نمی آید و لذا اگر انسان ها گاه در زندگی خود دچار یأس و نومیدی می شوند و بعضاً در ورطه اضطراب و نگرانی می افتند بیشترش به خاطر دوری از معنویت حقیقی و ارتباط با خالق متعال است.

فرصتی برای تأمل در اهداف مهم خلقت

این فعال فرهنگی همچنین ابراز داشت: از سوی دیگر باید توجه داشت که اعتکاف فرصتی است که افراد در یک محیط آرام و معنوی با یکدیگر به گفتگو و تبادل نظر بپردازند و همچنین فرصتی به شمار می رود برای افراد تا از زندگی روزمره و مشغله‌های دنیوی اندگی فاصله بگیرند و در خلوت خود با خداوند و در مکان مقدسی به نام مسجد به تأمل و تفکر درباره ارزش‌های انسانی و اخلاقی بپردازند و بدانند که هدف از خلقت چه بوده و چرا باید در راهی که خدا و اهل بیت(ع) و قرآن مشخص کرده حرکت کنند و مراقب بیراهه ها و انحراف ها باشند.

حجت الاسلام حبیب بابایی، طلبه جهادگر و پژوهشگر و نویسنده حوزوی نیز به نکته مهمی اشاره کرد و گفت: به اعتقاد بنده، اعتکاف از جمله عبادت‌هایی است که نماز، روزه، دعا، تلاوت قرآن را یک جا در خود دارد و لذا بهترین فرصت است برای انسان تا خود را هر چه بیشتر و بهتر مهیای ورود به ماه شعبان و سپس ضیافت الهی در ماه مبارک رمضان کند و با زدودن غبارهای نفسانی و دنیایی از گوهر دل، مهیای نشستن بر سفره پرتنعم الهی در ماهی گردد که به آن بهار قرآن و موسم مناجات می گویند.

توصیه مرحوم آیت الله ناصری برای نورانیت در اعتکاف

وی افزود: خداوند رحمت کند مرحوم آیت‌الله ناصری را و بر علو درجاتشان بیفزاید که یکی از توصیه های ایشان برای آمادگی جهت حضور در مراسم اعتکاف این بود که به خصوص جوان ها از استغفار و توبه در این ایام غافل نشوند. ایشان بر این نکته تأکید می کرد که فضای طیب و طاهر مسجد، شرایط خوبی را برای انسان معتکف ایجاد می کند که با استغفار، زمینه نورانیت بیشتر قلب را در خود فراهم کند و وجودش را از آلودگی ها بزداید و لذا باید استغفار در زمره مهم ترین کارها در ایام اعتکاف باشد.

وی تأکید کرد: حضرت آقا در بسیاری از فرمایشات خویش و از جمله در محورهای مهم بیانیه گام دوم انقلاب، از اعتکاف به عنوان یکی از رویش‌های مهم انقلاب اسلامی نام می برند و این که باید این فصل مهم از معنویت هر چه بیشتر در جامعه و کشور ما توسعه پیدا کند، ضمن آن که از این نکته مهم نیز نباید غافل شویم که به هر حال اعتکاف فرصتی ارزشمند برای تقویت هویت اسلامی و گسترش معنویت توحیدی است که از مهم‌ترین شاخصه‌های تمدن اسلامی محسوب می شود و لذا باید فراتر از تأثیرات فردی و اجتماعی به اعتکاف نگاه تمدنی داشت و از این زاویه و منظر به تحلیل و تفسیر آن پرداخت.

گزارش: سید محمدمهدی موسوی